Amaç: Kızartmalık yağların insan sağlığına verdiği zararların
yanında çevre açısından da büyük risk oluşturduğu
yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır. Bu araştırma Yükseköğrenim
Kredi ve Yurtlar Kurumuna (YURTKUR) bağlı
bazı yurtlarda yemek hizmetleri çalışanlarının ve öğrencilerin
atık yağlarla ilgili bilgi düzeylerinin ve kızartmalık yağ denetiminin
değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır. Yöntem:
Tanımlayıcı tipte kesitsel bir araştırmadır. Her yurdun kapasitesine
göre oranlayarak ulaşılması gereken 1588 öğrenci dağılımı
yapılmıştır. Lokanta-Kantinde çalışan 130 kişinin tümü
çalışma kapsamına alınmış ve hepsine ulaşılmıştır. Bulgular:
Öğrencilerin %92.8’i atık kızartma yağlarının çevreye zararı
olduğu, %73.5’i atık kızartma yağlarının geri dönüşümünün
yapılabileceği, %73.6’sıda atık yağların biyodizel (mazot)
üretiminde kullanılabileceği düşüncesindedir. Yurtlarda kızartma
yağlarının sabah ölçülen Toplam Polar Madde (TPM)
ve sıcaklık ortancalarına bakıldığında, sırasıyla; Malatya’da
12.5, Adıyaman’da 12.0, Elazığ’da 12.5, Tunceli’de 12.5;
Malatya’da 129 oC, Adıyaman’da 115 oC, Elazığ’da 138 oC,
Tunceli’de 108.75 oC olduğu saptanmıştır. Bazı küçük yurtlarda
bitkisel atık yağın şehir şebekesine ve çöpe döküldüğü
tespit edilmiştir. Sonuç: Genel olarak kullanılmış kızartma
yağlarının kalitesinin iyi olduğu görülmüştür. Sağlıklı nesillerin
yetiştirilmesi için toplumun her kesiminin bilgilendirilmesi
ve bilinçli olarak sorumluluklarını yerine getirmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Atık Yağ, Sağlık, Sıcaklık
Doi: 10.17362/DBHAD.2017.3.6
|